Bəşəriyyətə yol göstərən möhkəm və dəyərli kitab

Bəşəriyyətə yol göstərən möhkəm və dəyərli kitab

30 Iyun 2023 - 05:51

322

Quran "Bəyyinə" surəsində bu ilahi kitabı möhkəm və sabit məzmunlu bir kitab kimi təqdim edir. Bu mənaya diqqət yetirmək Quranı daha çox tanımaq üçün bizə yol göstərir.

Allahın Qurana aid etdiyi sifətlərdən biri də onun möhkəmliyidir: “Kitab əhlindən (yəhudilərdən və xaçpərəstlərdən) kafir olanlar və müşriklər özlərinə açıq-aşkar bir dəlil gəlməyənə qədər (dinlərindən) ayrılan deyildilər. (Bu açıq-aşkar dəlil isə) pak səhifələri onlara oxuyan, Allah tərəfindən göndərilmiş peyğəmbərdir" (Bəyyinə, 1-2).

“Qəyyimə” birbaşa, möhkəm, qiymətli və bahalı deməkdir. “Qəyyim” rəğbət bəsləyən, başqalarının mənafeyini müdafiə edən şəxsə deyilir. “Qəyyimə” isə bu möhkəmliyi böyük saymağın əlamətdir.

Bu misalda Qurana yalnız bir sifət aid etdiyimiz halda Quranın qiymətli olduğunu deyə bilərik. Başqa yerdə isə Quranın indiyə qədər gördüyümüz ən qiymətli kitab olduğunu deyirik. Bu halda Qurana eyni sifət aid etdiyimizlə yanaşı, onun sifətdən daha böyük olduğunu da göstəririk. Bu ayədə ikinci hal baş vermişdir.

Quranın etibarlılığı iki şəkildə araşdırıla bilər.

1. Quranın və hökmlərinin sabitliyi

Buna görə də “Kətəbə” ayəsi “yazılmışlar” mənasındadır. Həmçinin Allah tərəfindən müəyyən edilmiş qayda-qanunlar mənasını verir. Ayənin bütün məğzi bu səmavi kitablarda hər cür təhrifdən uzaq məzmunlar yazılmış olmasıdır.

Uca Allah bu həqiqəti başqa ayələrində də açıq şəkildə bildirmişdir. Məsələn, Hicr surəsinin 9-cu ayəsində belə buyurur: "Əlbəttə, Biz Quranı sənə nazil etdik və onu (zərərdən) qoruyacağıq. (Hicr, 9).

Başqa bir ayədə də deyir ki, nə keçmişdə, nə də gələcəkdə heç bir şey bu Quranı məhv edə bilməz: "Nə öncə, nə də sonra batil ona yol tapa bilməz (Şeytan onun bir sözünü, bir hərfini belə dəyişə bilməz). O, hikmət sahibi, şükrə (tərifə) layiq olan (bütün işləri bəyənilən Allah) tərəfindən nazil edilmişdir" (Füssilət, 42).

2. Cəmiyyəti və insanları Quranla möhkəmləndirmək

Quran fərdi inkişaf və tərəqqi ilə yanaşı, cəmiyyətin tərəqqi və qüdrətinə də diqqət yetirir. Buna görə də cəmiyyətin güc və birliyinə səbəb olan bir çox məqam və cəhətləri qeyd edir. Məsələn, iki şeyi qeyd edirik:

Ədalət: "Həqiqətən, Allah (Quranda insanlara) ədalətli olmağı, yaxşılıq etməyi, qohumlara (haqqını) verməyi (kasıb qohum-əqrəbaya şəriətin vacib bildiyi tərzdə əl tutmağı) buyurur, zina etməyi, pis işlər görməyi və zülm etməyi isə qadağan edir. (Allah) sizə düşünüb ibrət alasınız deyə, belə öyüd-nəsihət verir!" (Nəhl, 90).

Ədalət, o prinsiplərdəndir ki, həyata keçirilməsi cəmiyyətin ardıcıllığına və sabitliyinə səbəb olur. Onun həyata keçirilməsi ilə hər kəsin haqqı təmin edilir və başqalarının haqqına təcavüz etməyin yolu bağlanır. O, sağlam ictimai münasibətləri tənzimləyən və qayda-qanunı qoruyan prinsiplərdəndir. İslam cəmiyyətində sağlam ictimai münasibətləri tənzimləmək, ilahi hökm və qanunların hökmranlığını qoruyub saxlamaq ancaq ədalət çalarlarında mümkündür.

Sələmin haram olması: "Allah sələmi (sələmlə qazanılan malın bərəkətini) məhv edər, sədəqələri (sədəqəsi verilmiş malın bərəkətini) isə artırar. Allah kafiri, günahkarı sevməz!" (Bəqərə, 276).

Alış-verişdə sələmçilik malın özündən daha çox almaq mənasındadır. Quranda sələmçilər Allah tərəfindən lənətlənir.

Cəmiyyəti qoruyan digər əsaslardan biri də ribanın insanlar arasında yayılmamasıdır. Sələmçilik cəmiyyətdə ixtilaf törətdiyi qədər, sədəqə və infaq da onu gücləndirir. Çünki sələm malı başqalarının malını məhv etməklə artır və çoxalır. Sədəqə və infaqda nəinki heç kimin mal-dövləti aradan getmir, əksinə, arxasındakı pak niyyətə görə Allah onun bərəkətini artırır.

mənbə: iqna

Xəbər lenti

Bu gün “rus qanunu”na qarşı növbəti aksiya baş tutacaq
2024-05-05 18:56

Qəhrəmanlar meydanında saxlanılanlardan bəziləri həbsxananı tərk edib
2024-05-05 18:53

Avtomobillə çaya düşən üç yeniyetmədən birinin meyiti tapıldı
2024-05-05 18:49

Qərb və ABŞ təzyiq göstərərək Gürcüstanı öz oyuncağına çevirmək istəyirlər
2024-05-05 15:18

Asiya İnkişaf Bankının prezidenti: Regional mərkəzin yaradılmasında Gürcüstanı dəstəkləyirik
2024-05-05 15:14

ABŞ Əl Qaidə lideri əvəzinə çobanı vurdu
2024-05-05 13:41

Bu gün Pasxa bayramıdır
2024-05-05 12:53

Ağır yol qəzası nəticəsində 4 yaşlı uşaq həyatını itirdi
2024-05-05 12:39

Ölkədə yağmurlu hava nə vaxta kimi davam edəcək?
2024-05-05 12:23

Zurabişvili hökumətə qarşı: AB ölkələrindən bunu xahiş etdi
2024-05-05 12:04